Tình trạng mùi hôi bốc lên từ hố ga không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng không khí và hình ảnh đô thị. Với yêu cầu ngày càng khắt khe trong thi công hạ tầng kỹ thuật, van ngăn mùi hố ga đang trở thành giải pháp bắt buộc trong nhiều dự án xây dựng, từ dân dụng đến công nghiệp. Bài viết này của naphoga.shop sẽ cung cấp đầy đủ thông tin kỹ thuật, lợi ích và hướng dẫn lựa chọn đúng loại van để đảm bảo hiệu quả sử dụng lâu dài.
Van ngăn mùi hố ga là gì?
Van ngăn mùi hố ga là thiết bị dạng cánh van một chiều, được lắp đặt bên dưới lưới chắn rác trong hố ga thu nước. Van hoạt động nhờ trọng lực và áp suất dòng chảy, tạo thành khóa mùi hiệu quả: khi trời mưa, nước dồn xuống sẽ mở van để thoát; khi khô, van đóng kín nhờ bản lề và gioăng, ngăn không để khí mùi từ hệ thống cống thoát lên mặt đường.
- Kích thước tiêu chuẩn: khoảng 720 × 223 mm
- Vật liệu phổ biến: composite cốt sợi thủy tinh kết hợp cao su đệm 5 mm, hoặc inox 304 + cao su 5 mm
- Bản lề thường dùng inox M10 × 120 mm để đảm bảo độ kín và bền bỉ
Lợi ích khi sử dụng van ngăn mùi hố ga cho dự án
Sử dụng van ngăn mùi hố ga mang lại những lợi ích hàng đầu cho nhà thầu và kỹ sư dự án:
- Ngăn mùi hôi hiệu quả (≥ 99%) tạo môi trường sạch, giảm than phiền của dân cư.
- Chống ngập và thoát nước nhanh nhờ cơ chế van mở tự động thu nước khi mưa lớn.
- Tăng tuổi thọ hạ tầng, vật liệu composite/inox chống hóa chất, ăn mòn, chịu lực lớn (≥ 30 năm hoặc đến 50 năm).
- Giảm ô nhiễm môi trường và hạn chế sinh vật gây hại như muỗi, côn trùng.
- Dễ lắp đặt, bảo trì, trọng lượng nhẹ, có bản vẽ kích thước tiêu chuẩn 720×223 mm.
- Thẩm mỹ & tiết kiệm chi phí dài hạn, phù hợp đô thị mới, hạ tầng hiện đại.
Thông số kỹ thuật của van ngăn mùi hố ga
Dưới đây là bảng thông số kỹ thuật chuẩn, dễ tham khảo trong các hồ sơ kỹ thuật dự án:
| Thông số | Thông số chi tiết |
| Kích thước | 720 × 223 ± 2 mm |
| Vật liệu cánh van | – Composite cốt sợi thủy tinh, dày 5 mm
– Cao su ngăn mùi dày 5 mm |
| Bản lề | Inox M10 × 120 mm; Bulon đai ốc M10, inox |
| Tấm liên kết | Inox 50×50×2 mm |
| Khả năng ngăn mùi | ≥ 99%; có loại đạt 99,99% |
| Tiêu chuẩn | ISO 9001:2015 – BS EN124:2015 |
| Nhiệt độ hoạt động | –50 ℃ → +160 ℃ |
| Tuổi thọ | ≥ 30 năm (có thể đến 50 năm) |
| Trọng lượng | Nhẹ, dễ thi công – chi tiết tùy theo vật liệu sản phẩm |
Các loại van ngăn mùi hố ga phổ biến nhất hiện nay
Tùy theo đặc điểm công trình, điều kiện môi trường và yêu cầu kỹ thuật, hiện nay trên thị trường có nhiều loại van ngăn mùi hố ga được ứng dụng rộng rãi. Dưới đây là các dòng sản phẩm thông dụng nhất:
Van ngăn mùi hố ga composite + cao su
Đây là loại van ngăn mùi hố ga được sử dụng nhiều nhất tại các đô thị hiện đại vì:
- Cánh van composite cốt sợi thủy tinh bền, nhẹ, không dẫn điện, kháng hóa chất tốt.
- Lớp cao su EPDM 5 mm giúp van đóng khít, ngăn mùi hiệu quả tới 99,9%.
- Trọng lượng nhẹ, dễ lắp đặt, không bị trộm cắp như gang.
Ứng dụng: các tuyến phố lớn, khu dân cư, khu đô thị mới như Vinhomes, Ecopark…
Van ngăn mùi hố ga inox 304 + cao su
Phù hợp với các khu vực yêu cầu chống ăn mòn cao, đặc biệt là:
- Công trình gần biển
- Khu công nghiệp có hóa chất
- Khu vệ sinh công cộng, nhà máy
Cánh van inox 304 kết hợp với cao su EPDM cho độ kín tốt, hoạt động bền bỉ trong môi trường có độ ẩm và ăn mòn mạnh.
Ưu điểm nổi bật:
- Chịu được nhiệt độ cao và dung dịch axit nhẹ.
- Bền vững, không rỉ sét, tuổi thọ trên 30 năm.
Van ngăn mùi bằng thép sơn tĩnh điện
Loại van này thường có giá thành rẻ, tuy nhiên:
- Dễ bị oxi hóa theo thời gian.
- Ít được sử dụng trong các công trình cần độ bền cao.
Chỉ phù hợp với công trình tạm, khu vực ít mưa và không có nước thải công nghiệp.
Van ngăn mùi thông minh – tự động đóng mở
Một số hệ thống thoát nước cao cấp sử dụng van đóng mở tự động bằng áp lực khí hoặc cơ cấu điện:
- Phản hồi tốt với lưu lượng nước lớn.
- Tự đóng kín khi không có dòng chảy.
Loại này hiện chưa phổ biến rộng rãi tại Việt Nam do giá thành và yêu cầu kỹ thuật cao, nhưng đang được ứng dụng tại các trung tâm thương mại, bệnh viện, hoặc khu công nghệ cao.
5. Van túi lọc + hóa chất khử mùi
Một số dòng sản phẩm kết hợp túi chứa than hoạt tính hoặc dung dịch khử mùi bên trong van. Tuy nhiên:
- Chỉ có hiệu quả ngắn hạn (khoảng 2–3 tháng).
- Phải thay lõi lọc thường xuyên → tăng chi phí vận hành.
Phù hợp với các công trình tạm, hoặc dùng kết hợp bổ sung cho khu vực có mùi hữu cơ nặng.
Hướng dẫn van ngăn mùi hố ga chuẩn kỹ thuật cho từng dự án
Việc thi công van ngăn mùi hố ga cần đúng kỹ thuật ngay từ khâu lựa chọn sản phẩm đến lắp đặt tại công trình. Nếu sai lệch dù nhỏ cũng sẽ làm giảm hiệu quả ngăn mùi, gây tốn chi phí sửa chữa về sau.
Lựa chọn loại van theo yêu cầu dự án
Tùy theo đặc điểm công trình, môi trường sử dụng và yêu cầu vận hành, nên chọn loại van ngăn mùi phù hợp:
- Dự án đô thị, khu dân cư: Dùng van composite + cao su EPDM, trọng lượng nhẹ, dễ thi công, chống trộm.
- Nhà máy, khu công nghiệp, gần biển: Ưu tiên van inox 304 hoặc inox 316, chịu hóa chất, chống ăn mòn.
- Dự án ít tải hoặc tạm thời: Có thể dùng van thép sơn tĩnh điện, chi phí thấp nhưng độ bền không cao.
Quy trình lắp đặt chuẩn kỹ thuật
- Vệ sinh hố ga, đảm bảo không có rác, bùn bám và bề mặt lắp đặt bằng phẳng.
- Xác định đúng hướng dòng chảy, vị trí bản lề phải đặt sao cho van tự mở khi có nước và tự đóng khi hết nước.
- Gắn bản lề inox M10 vào thành hố bằng nở hoặc bu lông inox, siết chặt để không xê dịch trong quá trình vận hành.
- Lắp cánh van vào bản lề, kiểm tra góc nghiêng phù hợp để trọng lực đóng van đúng vị trí.
- Kiểm tra độ kín khít của gioăng cao su, tránh để hở >2 mm gây rò mùi.
Kiểm tra nghiệm thu sau lắp đặt
Sau khi lắp xong cần tiến hành kiểm tra vận hành:
- Dội thử nước xuống hố ga, quan sát van mở đúng hướng.
- Sau khi ngưng nước, van phải tự động đóng kín.
- Quan sát gioăng, bản lề, bu lông có chắc chắn và khít không.
Nếu cần, lập biên bản nghiệm thu có hình ảnh và kết quả test mùi để đưa vào hồ sơ bàn giao.
Bảo trì định kỳ van ngăn mùi hố ga
Để duy trì hiệu quả ngăn mùi lâu dài, cần bảo trì theo chu kỳ:
- Mỗi tháng: Vệ sinh lưới chắn rác, lau cánh van, kiểm tra bản lề.
- 3 tháng/lần: Kiểm tra độ kín gioăng cao su, siết lại bulông nếu lỏng.
- 1 năm/lần: Thay gioăng nếu có dấu hiệu lão hóa, kiểm tra góc đóng/mở của van.
Kết luận
Một hệ thống thoát nước chỉ hoạt động hiệu quả khi các chi tiết nhỏ nhất được xử lý đúng cách. Van ngăn mùi là một trong những chi tiết như vậy. Việc đầu tư vào sản phẩm chất lượng, lắp đặt đúng kỹ thuật và bảo trì định kỳ không chỉ giảm rủi ro mà còn tối ưu chi phí dài hạn. Đừng để hố ga sạch nhưng vẫn bốc mùi hãy xử lý triệt để ngay từ đầu.